Website này được thành lập với mục đích lưu giữ những bản nhạc và videos Thánh ca cũng như hình ảnh sinh hoạt các khóa huấn luyện Ca Trưởng của Nhạc sĩ Phạm Đức Huyến trong suốt 50 năm qua.

Chúng tôi hoan nghênh và chân thành cám ơn mọi ý kiến xây dựng của tất cả quý vị.

Hồng Nguyên Hongng882002@yahoo.com

Thái Phạm thaihpham@gmail.com

Đôi Nét Về Nhạc Sư Phạm Đức Huyến

Nhạc sư Phạm Đức Huyến sinh 1941 tại Phát Diệm, Ninh Bình. Từ nhỏ, ông đã say mê âm nhạc và may mắn nhận được sự hướng dẫn của các linh mục Pháp, Bỉ, Thụy Sỹ và sau này là cố nhạc sư Hải Linh, một danh tài của nền Thánh nhạc Việt Nam.

Hầu như suốt cuộc đời ông gắn liền với âm nhạc: Học nhạc – Dạy nhạc – Sáng tác nhạc. Năm 1968 theo lệnh tổng động viên ông thụ huấn khóa Sĩ Quan Thủ Đức, ra trường làm Giảng viên Âm nhạc ở Trung Tâm Huấn Luyện Cán Bộ Chiến Tranh Chính Trị, Biệt Khu Thủ Đô Sài Gòn. Đến năm 1972 được biệt phái về Bộ Giáo Dục để tiếp tục chương trình dạy học.

Đặc biệt từ 1970-1975, ông phụ trách giảng dạy âm nhạc ở Viện Khoa Học Giáo Dục, Đại Học Thành Nhân Sài Gòn. Thời gian này ông đã nghiên cứu về Âm Nhạc Giáo Dục và đã sáng tác trên 200 bài hát cho các Thiếu nhi để các em vừa hát vừa học, những bài hát này đã được nhà xuất bản Khai Trí của ông Nguyễn Hùng Trương in trong các tập sách nhạc: 1 cuốn cho Vườn Trẻ Mầu Giáo và 5 cuốn sách Âm Nhạc Thiếu Nhi cho 5 cấp lớp từ Âm Nhạc Thiếu Nhi cấp 1 đến Âm Nhạc Thiếu Nhi cấp 5.

Về Thánh Ca, trong thời gian này ông đã sáng tác một số bài thật hay, trong đó phải nói đến bài TRINH VƯƠNG MARIA (Như một vầng trăng, vầng trăng tuyệt vời….) mà hầu như giáo dân nào cũng biết đến và ưa thích.

Biến cố 1975 xẩy đến, ông là Giáo Sư biệt phái nên cũng phải đi tù cải tạo gần 5 năm.

Lãnh vực Sáng Tác.

Từ năm 1965, Nhạc sư Phạm đức Huyến đã viết những tình khúc như “Buồn Trong Cơn Mê”, ’’Hát Trong Đêm Đen’’, rồi ’’Tình Đắng”… “Quanh Đây Là Anh Em’’… Đến năm 1971 viết ’’Lắng Tiếng Ru Đêm’’ dưới dạng hợp ca, rồi ’’Hát Dưới Bóng Trường Sơn’’, ’’Hát Bên Bờ Thái Bình’’, ’’Bến Sông Trăng’’…

Vào năm 1982, khi biết tin hai người em của mình bị bỏ mình trên biển cả, Nhạc sư Phạm Đức Huyến với nguồn cảm xúc mãnh liệt, đã hoàn thành một tác phẩm hợp xướng nhiều bè với tựa đề “Hiến Lễ Tinh Tuyền”, và đã được Ban H ợp Xướ ng Tổng Hợp ở Hoa Kỳ trình bầy trong đại lễ Tôn Phong Các Thánh Tử Đạo Việt Nam tại Vatican năm 1988.

Về việc phổ biến Thánh ca đến quần chúng, Ns. Phạm Đức Huyến đã thực hiện được một số CD Thánh Ca: Hang Bê Lem, Mẹ La Vang Mẹ Việt Nam, Lời Kinh Nguyện Cầu (phổ nhạc theo lời thơ của cố Hồng Y Nguyễn Văn Thuận), CD Chuỗi Ngọc Vàng Kinh, phát hành vào tháng 4 năm 2003, biểu tượng cho Chuỗi Mân Côi, được Giáo Hội biệt kính trong năm này, CD Lòng Mẹ, CD Những Phút Giây Gần Bên Chúa, Trường Ca Thánh Nữ Đồng Trinh Maria vv.. . Nhiều bài Thánh Ca của ông đã được đưa vào những CD này như: Trinh Vương Maria, Thập Tự Vinh Quang, Maria Suối Hồng Ân, Bên Hang Đá Bêlem vv… những CD này mang nhiều màu sắc dân tộc của nhạc Ngũ Cung Việt Nam và nhạc Bình Ca (thế kỷ thứ 5-6), là những Giai điệu cổ làm nền tảng cho nền âm nhạc thế giới ngày nay và được phối hợp khéo léo với nhạc Thất Âm của Tây Phương tạo nên.

Đặc biệt Liên Ca Khúc Lời Kinh Nguyện Cầu được coi là một đóng góp đáng kể trong nền Thánh Nhạc Việt Nam ở hải ngoại, vì đã kết hợp tiếng ca với tiếng Sáo trúc, tiếng đàn Bầu hòa quyện với đàn Tranh nói lên tình tự dân tộc.

Nhạc sư Phạm Đức Huyến còn sáng tác thành công nhiều bài nhạc tiếng Anh dưới hình thức phổ nhạc từ những bài thơ tiếng Anh và đã được các hãng đĩa HillTop Records và Hollywood Stars Music Production cùng với Amerecords ở Hollywood, Cali tuyển chọn thu vào đĩa nhựa, trong đó có bài “Liberty”, bài ”When Can I Be Reunited With My Mother?”, do ca sĩ Cody Lyons trình bày (Hai bài hát trên đã được phổ nhạc từ thơ tiếng Anh của Thi sĩ Minh Viên hiện cư ngụ tại San Francisco, là hội viên của hội thơ quốc tế. Được biết một số bài thơ này đã được chọn vào giáo trình để giảng dạy ở các trường Đại Học của Mỹ. Đặc trưng là các bài ”When Can I Return To My Native Country?”, ”A Former Photograph”, “Homeland Love”, ’’The River”, ’’Sounds of a lonely Bird’’, “Diana, Princess of Wales” vv…. Đây là những bài thơ bằng Anh ngữ của các nhà thơ Minh Viên, Ngọc An, Ngô Đa Thiện, Hoàng Ngọc Văn hoặc những bài thơ Việt Nam được chuyển dịch qua tiếng Anh.

Theo ông thì sự nghiên cứu âm nhạc Mỹ không chỉ giới hạn trong một thời gian nào đó mà là một công việc lâu dài mới rút ra được những tinh túy của âm nhạc nước người, từ đó có thể lựa chọn những gì thích hợp với ngôn ngữ và âm nhạc nước mình mà vẫn hội nhập được với dòng chính của Hoa Kỳ (main stream).

Nói về một nhạc sĩ là nói đến những tác phẩm, những đóng góp của nhạc sĩ đó, nói cách khác nhạc sĩ được đánh giá qua những nhạc phẩm của chính mình. Nếu vậy, những đóng góp của Nhạc sư Phạm Đức Huyến thật phong phú cả về số lượng và giá trị tác phẩm.

Ông là một khuôn mặt thật rõ nét trong nền âm nhạc Việt Nam hải ngoại. Những nhạc phẩm của ông thật đa dạng, ngoài Thánh ca, còn có những nhạc phẩm viết về tình yêu, tình yêu lứa đôi và tình yêu quê hương dân tộc. Vì vậy, nói đến Nhạc Sư Phạm Đức Huyến với cuộc đời như dòng suối trong mát, âm thầm xuôi chảy theo định mệnh mà nơi đến và đi như một phép lạ huyền nhiệm của Chúa, tạo dựng và thắp sáng cho ông một trái tim âm nhạc mẫn cảm.

Với trên 800 nhạc phẩm gồm nhiều thể loại, từ Tình ca quê hương đến Thánh ca, Sinh hoạt ca, Thiếu Nhi ca, từ đơn điệu đến Hợp xướng, từ Đoản khúc tới Trường ca….

• Riêng về Thánh Ca, ông đã viết trên 600 bài để tôn vinh Chúa và ngợi ca Đức Mẹ Maria, từ bài ngắn là những Ca khúc, đến bài dài như: Trường Ca Maria Suối Hồng Ân, Liên Ca Khúc Thánh Nữ Đồng Trinh Maria, Liên Ca Khúc Dòng Sữa Mẹ… Những nhạc phẩm Thánh Ca này có khi ông viết dưới dạng đơn điệu, nghĩa là 1 bè, có khi dưới dạng Hợp xướng, hai, ba, bốn hoặc năm bè. Có bài viết cả phần đệm cho Piano, có bài viết cả phần phối khí hòa âm cho dàn nhạc hợp tấu đệm theo.
• Nhạc Thiếu Nhi, ông đã viết được trên 100 bài Thánh Ca Thiếu Nhi để hát trong nhà thờ, trong các buổi học giáo lý… Ngoài ra, ông cũng đã viết khoảng trên 200 bài sinh hoạt ca cho Thiếu Nhi trong lãnh vực âm nhạc giáo dục, từ lớp Vườn Trẻ Mẫu Giáo đến các lớp bậc Tiểu học. Các em vừa hát vừa học với các tiêu chuẩn là dễ hát, dễ nhớ, dễ thuộc.

Chỉ tiếc cho sáu tập sách ”Âm Nhạc Thiếu Nhi” cho sáu lớp: Vườn Trẻ Mẫu Giáo và 5 lớp tiểu học đã in xong do nhà xuất bản Khai Trí Sài Gòn phát hành vào đầu năm 1975, nhưng chưa kịp phổ biến rộng rãi, nên đã cùng bị chung số phận với mệnh nước và tác giả của nó.

• Từ năm 1995 tới nay, ông viết về tình ca khá nhiều. Riêng về lãnh vực thơ phổ nhạc, ông cũng đã có gần 100 tác phẩm của các nhà thơ như: Sương Mai, Hoàng Ngọc Văn, Ngọc An, Hạo Nhiên, Nguyên Phương, Hà Ngọc Lân, Hoàng Xuyên Anh, Thiện Tâm, Thảo Chi, Băng Tâm, Minh Viên và Song Linh … Vì thế mà các bạn hữu đã dí dỏm tặng cho ông danh xưng ”Nhạc Sĩ của các Nhà Thơ’’. Thấy cũng vui vui !

Từ ngày bước chân tới Hoa Kỳ năm 1990, ông nghĩ rằng đây là dịp may vì có nhiều cơ hội để nghiên cứu thêm về âm nhạc Hoa Kỳ và Thế giới. Ông đã dành ra 5 năm để trao đổi, hợp tác và nghiên cứu (research) cùng với một số Tiến sĩ Âm nhạc của Hoa Kỳ về hai nền âm nhạc Việt Nam và Thế giới liên quan đến các vấn đề về Kỹ thuật Điều Khiển Hợp Xướng-Dàn nhạc, về Sáng tác, Hòa âm, Đối âm, Tẩu pháp và các thể loại âm nhạc. Nhạc sư Phạm Đức Huyến đã dầy công nghiên cứu để rút ra những gì tinh túy nhất và thích hợp nhất với ngôn ngữ của Việt Nam, với lối Điều Khiển Hợp Xướng… và tìm cách ứng dụng vào lãnh vực âm nhạc của mình sao cho mỗi ngày một phong phú và nghệ thuật hơn.

Điều này đã được khẳng định khi hãng đĩa HillTop Records, Hollywood đã chọn hai bài nhạc của ông vào Album AMERICA với lời nhận xét về hai bài Liberty & When Can I Be Reunited with My Mother? như sau:

“The musicians and arrangers have all told me how much they appreciate “Liberty”. We feel sure that “Liberty” will be a highlight of the album. We think your material is excellent”.

Trên là lời nhận xét của ông Tom Hartman, nhà sản xuất đĩa nhạc. Riêng với album ’’Country Music” của hãng đĩa HillTop Records này, đã được phát hành rộng khắp, kế đó là bài ’’The River”, thơ của Thi sĩ Minh Viên và bài ’’Sounds of a lonely Bird”, thơ của Nhà thơ Hoàng Ngọc Văn, do Ngô Đa Thiện chuyển ngữ cũng được chọn để phát hành.

Qua những nhận xét của nhà sản xuất đĩa nhạc đã dùng những chữ ”Excellent”, ”highlight” để nói về hai tác phẩm của ông, thiển nghĩ đã cho thấy phần nào giá trị của hai tác phẩm ấy. Cộng với việc chọn lựa thêm hai tác phẩm nữa để đưa vào album Country Music kế tiếp, càng làm cho ông vững tâm trên bước đường sáng tác và hội nhập vào dòng nhạc Hoa Kỳ và thế giới.

Ông cũng đã ký hợp đồng với hãng đĩa AMERECORDS thêm hai bài hát nữa.

Thứ nhất là bài ” A Former Photograph” thơ Ngọc An và Ngô Đa Thiện chuyển dịch. Thứ hai là bài ” Homeland Love ” thơ Hoàng Ngọc Văn, Ngô Đa Thiện. Được biết bài thơ “Tình Quê” (Homeland Love) của nhà thơ Hoàng Ngọc Văn đã được chuyển ngữ và chọn đăng trong tuyển tập The International Library of Poetry trước đây ít lâu.

Ông cũng đã ký hợp đồng với hãng đĩa Hollywood Stars Music Productions cùng với hai tác phẩm, đó là bài “ When Can I Return to My Native Country? “ Bài này được ông phổ nhạc từ thơ của thi sĩ Minh Viên. Còn bài thứ hai là một tác phẩm lớn: Trường ca “Diana, Princess of Wales”, phần ca từ được phổ từ thơ tiếng Anh do Tiến sĩ Dư Phước Long sáng tác, nói về cuộc đời của Công Nương Diana từ lúc còn là một thiếu nữ vô tư kiều diễm, đến lúc gặp và kết hôn với Thái tử nước Anh, một cuộc tình đầy những hào quang nhưng cũng tràn ngập bóng tối và đổ vỡ. Rồi kết cục là cái chết tức tưởi của Công Nương Diana trong sự tiếc nuối của bao người. Trải qua những đột biến cuộc đời của một con người như công nương Diana, nên phần âm nhạc cũng được vận dụng nhiều thể loại khác nhau cho phù hợp với từng giai đoạn của đời người.

Trường ca này là một sự tổng hợp hòa điệu của nhạc Thất âm, nhạc Ngũ âm Việt Nam cùng với những giai điệu cổ của nhạc Bình ca… được Ban Hợp Xướng và Dàn Nhạc Hợp Tấu trình diễn trải dài trong hơn 40 phút.

Nói thêm về nhạc tiếng Anh của Nhạc sư Phạm Đức Huyến, ông sử dụng bút hiệu Joseph Huyen Pham thì còn nhiều bài hát đã được đưa vào những Album của Mỹ ở Hollywood và phát hành khắp nơi trên thế giới như Your Eyes, You and I, The Finest Work, Thank You God, Life’s Road, Christmas Prayers, Winter Night Song, Without You, You Wouldn’t Understand…

Ước vọng tha thiết nhất của ông là sẵn sàng muốn chia sẻ những kiến thức của mình về Sáng tác và Kỹ Thuật Điều Khiển Hợp Xướng cho các bạn trẻ khắp nơi qua các lớp Sáng Tác Ca Khúc và các lớp Huấn Luyện Ca Trưởng, hầu góp phần nhỏ bé của ông cho vườn hoa âm nhạc Việt Nam bao la nói chung, nền Thánh Nhạc Việt Nam nói riêng mỗi ngày thêm phong phú và đầy hương sắc.

Lãnh Vực Dạy Học.

Năm 1973 tốt nghiệp Thủ Khoa lớp Ca Trưởng Sàigòn, Ông trở thành phụ giảng cho cố Nhạc Sư Hải Linh trong các lớp Huấn Luyện Ca Trưởng. Đến năm 1982, vì hoàn cảnh đất nước, cố Nhạc Sư Hải Linh vừa là người Thày và cũng là người Chú của ông, ngưng dạy các lớp Huấn Luyện Ca Trưởng, nên từ đó Nhạc sư Phạm Đức Huyến là người chính thức tiếp tục dạy các lớp Huấn Luyện Ca Trưởng ở nhiều nơi cùng một lúc. Tính cho đến tháng 9 năm 1990, ngày lên đường sang định cư tại Hoa Kỳ theo diện HO3, Ông đã dạy xong 37 lớp Huấn Luyện Ca Trưởng cho nền Thánh Nhạc Việt Nam.

Từ năm 1991, lớp Huấn Luyện Ca Trưởng cấp I đầu tiên ở hải ngoại, ông mở tại San Jose, California ngày 16/6/1991 và cho tới nay, ông đã góp công đào tạo được nhiều ngàn Ca Trưởng cho nền Thánh Nhạc Việt Nam. Cho tới nay 2018 đã có hơn 200 lớp Huấn Luyện Ca Trưởng với Kỹ thuật Điều Khiển Hợp Xướng và Dàn Nhạc ở Việt Nam cũng như ở các tiểu bang Hoa Kỳ như Chicago, Illinois, New Jersey, Philadelphia, Texas, Lousiana, Missouri… và nhiều quốc gia trên thế giới, như Đan Mạch, Đức, Canada…

Ngoài ra, các lớp Sáng tác Ca khúc cũng thật đáng ghi nhận và trân trọng, mà điển hình là đào tạo được một số nhạc sĩ trẻ đầy triển vọng như: Linh mục Nhạc sĩ Ân Đức, Nhạc sĩ Vũ Đình Ân, Ns. Lê Hà, Ns.Phạm Trung, Ns.Hàn Thư Sinh vv… đã đóng góp cho nền Thánh ca Việt Nam nói riêng và nền Âm nhạc Việt Nam nói chung nhiều tác phẩm rất có giá trị.

Thành quả trên cũng đủ nói lên khả năng sung mãn và một tấm lòng rộng mở đầy sức thu hút và thuyết phục của ông đối với chúng ta và gần đây nhất là các lớp Huấn Luyện Ca Trưởng cấp I và cấp II tại Atlanta, Georgia. Và hiện nay thường xuyên vẫn có lớp Huấn Luyện Ca Trưởng ở Sacramento và San Jose, California học mỗi tuần.

Bên cạnh đó, ông cũng đã viết được một bộ sách về Kỹ Thuật Điều Khiển Hợp Xướng gồm nhiều cuốn dùng làm giáo trình cho chương trình huấn luyện 3 cấp Ca Trưởng I-II-III và lớp Điều Khiển Dàn Nhạc, ông cũng hoàn thành 3 bộ DVD cho các lớp Ca Trưởng cấp I – II và III.

Linh mục Vũ Liễu, linh hướng Ban Thánh Nhạc của Giáo Xứ Việt Nam St. Patrick, ghi nhận là “Thật may mắn cho San Jose có thầy Phạm Đức Huyến, một nhạc sư tài năng, giúp huấn luyện các ca trưởng. Ngoại trừ một số đã được đào tạo từ bên Việt Nam trước khi đến đây, đa số các ca trưởng đang phục vụ tại San Jose là môn sinh của thầy. Tài năng của Thầy Huyến về phương diện âm nhạc thật quá dồi dào, đặc biệt trong lãnh vực Thánh Nhạc. Ông lại hào phóng, không cất giữ cho mình mà săn sàng san sẻ với người khác. Thật sự, ông đã dùng tài năng Chúa ban để làm lợi cho Chúa”.

Tại hải ngoại, có những lớp Huấn Luyện Ca Trưởng số người ghi tên theo học lên đến gần 100 người, như trường hợp xẩy ra ở thành phố New Orleans, nhưng sau khi tuyển chọn kỹ lưỡng, chỉ còn lại khoảng 40 người được nhập khoá. và nhất là từ năm 2007, Đức Tổng Giám Mục Ngô Quang Kiệt đã mời Ns. Phạm Đức Huyến về dạy các lớp Huấn Luyện Ca Trưởng ở Hà nội, Huế, Hải Phòng, Phát Diệm, Thái Bình vv.. vì nhu cầu cấp bách, số học viên mỗi lớp đã lên tới gần 400 học viên.

Trong số những người được Ns. Phạm Đức Huyến hướng dẫn, có những người đã tốt nghiệp Cử nhân âm nhạ c hoặc Cao hoc âm nhạc tại Hoa Kỳ. Do đó, Ns. Phạm Đức Huyến đặt kỳ vọng rất nhiều nơi những anh em này để mong họ sẽ thay thế mình dần dần trong việc đào tạo những Ca Trưởng thuộc lớp sau.

Nhạc Sư Phạm Đức Huyến, người có đôi mắt hiền từ, dáng vóc thanh tao, và có bộ óc âm nhạc tuyệt vời với tấm lòng bao dung, độ lượng. Riêng về khía cạnh âm nhạc trong mấy thập niên qua, ông không ồn ào, bon chen, mà chỉ âm thầm son sắt sáng tác, nghiên cứu và phát huy khả năng sáng tạo để đóng góp những tinh hoa mới lạ cho nền âm nhạc Việt Nam.

Để có được những thành quả đóng góp cho nền Âm Nhạc Viêt Nam như hiện nay, ông luôn thầm cảm ơn đến những hy sinh to tát cùng sự hỗ trợ tuyệt vời từ người vợ hiền và những người con trong gia đình đã âm thầm đứng sau lưng trong mọi hoàn cảnh để tạo thuận lợi cho ông, hầu có thể dành trọn thời gian và tình yêu cho Âm nhạc.

Thành quả đó và cuộc hành trình nghệ thuật âm nhạc nơi ông có thể sẽ còn thăng hoa hơn nhiều, tạo thêm niềm hãnh diện và làm vẻ vang dân Việt trong một đất nước đa chủng, đa văn hóa này.

Thung lũng Hoa vàng San Jose, tháng 7 năm 2018.

Nguyên Hồng